تجارت در صربستان

فرهنگ کسب‌وکار در کشورهای غرب بالکان در سراسر این منطقه متمایز است. اسلوونی و کرواسی با فرهنگ کسب‌وکار غربی آشناتر هستند در حالی که صربستان، بوسنی و هرزگوین و آلبانی هنوز تحت تاثیر روش قدیم سوسیالیستی قرار دارند. اما فرهنگ کسب‌وکار در منطقه غربی بالکان در حال تغییر است. طی دهه گذشته نهادهای کسب‌وکار از حضور بسیاری از نهادهای بین‌المللی، سرمایه‌گذاران خارجی و برنامه‌های همکاری فنی سود برده است. این تغییر، در بزرگ‌ترین کسب‌وکارها و مراکز صنعتی بسیار مشهور است. سازگاری بین فرهنگی و آمادگی برای تغییر در کشوری مثل صربستان در حال بهبود است گرچه تغییرات به آرامی انجام می‌شود و نیاز به میزان قابل‌توجهی تفکر، برنامه‌ریزی و ارزیابی دارد. صربستان بزرگ‌ترین جزء جمهوری یوگسلاوی سابق بود. بین سال‌های 1990 و سرنگونی اسلوبودان میلوشویچ در سال 2000، جنگ داخلی و بمب‌گذاری ناتو در سال 1999، به دنبال آن تحریم‌های اقتصادی، اقتصاد این کشور به کمتر از نیمی از تولید پیشین آن کاهش یافت. بیشتر زیرساخت‌ها و ظرفیت صنعتی آن ویران شدند. تا سال 2000، چشم‌انداز اقتصادی روشن‌تر شده بود و رفع تحریم‌ها دسترسی به سرمایه و بازارهای بین‌المللی را به حال اول برگردانده است. رشد تولید ناخالص داخلی برای سال 2007، 5/ 7 درصد تخمین زده شده بود اما پس از شروع بحران مالی، رشد نیز متوقف شد. صربستان هنوز از میزان بالای بیکاری (26 درصد در سال 2012) رنج می‌برد اما این کشور توافق‌نامه‌های تجاری را با همسایگی اتحادیه اروپا، ترکیه و روسیه پذیرفته است. فضای جلسات کسب‌وکار در صربستان خودمانی و صمیمانه است. چرا که کشوری است که مردم آن به مهمان‌نوازی خود بسیار افتخار می‌کنند. شاید جالب باشد که به طور مثال اولین باری که شریک آینده کاری‌تان را در صربستان ملاقات می‌کنید، ممکن است حتی این ملاقات در دفتر کار آنها نباشد. اگر آنها شما را به کافه موردعلاقه‌شان به صرف قهوه دعوت کردند، متعجب نشوید. «شما را به صرف قهوه دعوت می‌کنم» یک نشانه برای عبارت «بیایید یک جلسه غیررسمی داشته باشیم» است. هر فردی باید آگاه باشد که این شکل از جلسات معمولا منجر به نتایج محسوس‌تر در روابط دوستانه می‌شود، گرچه هنوز یک جلسه رسمی برای به نتیجه رساندن معامله ضروری خواهد بود. در کسب‌وکار صربستان ایده خوبی است که از یک معرف شخص ثالث به‌جای «تماس سرد» (تماسی از جنس تماس تلفنی، ارسال ایمیل یا پیامک یا حتی به صورت حضوری است. مهم‌ترین ویژگی آن این است که فروشنده، طرف مقابل را نمی‌شناسد یا بسیار کم می‌شناسد) استفاده شود. پس از سال‌ها قوانین کمونیستی و کشمکش‌های داخلی سیاسی، بسیاری از مردم هنوز نسبت به خارجی‌ها بدگمان هستند. اکثر مدیران امروز توانایی ارتباط به زبان انگلیسی و استفاده از تجهیزات IT، ایمیل و تلفن‌های همراه را دارند. تبادل کارت‌های ویزیت یک عمل معمول است. گرچه اکثر جلسات کسب‌وکار به صورت رسمی برگزار می‌شوند، اما بحث پیرامون کار و تجارت هنگام صرف قهوه یا ناهار غیرمعمول نیست. دعوت به شام هرگز نباید رد شود؛ چرا که ممکن است نشانه‌ای از تمایل جدی طرف مقابل به انجام تجارت با شما باشد. اغلب شکاف عمیقی بین مدیران و زیردستان آنها وجود دارد، گرچه در شرکت‌های جدیدتر، شرکت‌های تکنولوژیک یا دیگر صنایع با رشد بالا این شکاف کمتر است. ساعات کاری
ساعات کاری ادارات صربستان دوشنبه تا جمعه و از ساعت 8 صبح تا 4 بعدازظهر است.